De Nederlandse democratische rechtsstaat is in veel opzichten goed functionerend, maar vraagt om voortdurend onderhoud om stabiliteit te behouden. Dit blijkt uit de Strategische Monitor Politie, uitgevoerd door het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS).

Volgens het rapport kunnen geopolitieke, economische en technologische ontwikkelingen de stabiliteit van de samenleving bedreigen en de relatie tussen burger en overheid onder druk zetten. De combinatie van toenemende onzekerheid en ongelijkheid vormt volgens hoofonderzoeker Frank Bekkers "een klassiek recept voor maatschappelijke onrust en instabiliteit".

"Het afkalven van het politieke midden maakt het moeilijker om compromissen te sluiten, wat een bedreiging vormt voor de stabiliteit van het democratisch bestel. Echte democratie draait om het vinden van evenwichtige oplossingen, niet om de dictatuur van de meerderheid. Dit fenomeen zien we niet alleen op nationaal niveau, maar ook binnen de Europese samenwerking en in de bredere internationale betrekkingen."

HCSS noemt samenwerking op nationaal en internationaal niveau daarom essentieel voor stabiliteit en veiligheid. "De opmars van hybride dreigingen en desinformatie vormt een ernstige uitdaging voor het vertrouwen in instituties." Het Haagse instituut roept op tot een proactieve aanpak en betere voorbereiding op escalatiescenario's, zodat de rechtsstaat niet in gevaar komt. De Strategische Monitor Politie biedt beleidsmakers handvatten om deze problematiek in samenhang te bezien en aan te pakken.